Woordentas in het nieuw
Guido Gezelle was gepassioneerd door taal en verzamelde zo'n 150.000 taalkundige fiches in zijn Woordentas. Een waardevolle, maar bijzonder broze verzameling. Die is nu zuurvrij en veilig ondergebracht in speciaal ontworpen opbergdozen. Een reuzenopdracht!
Broos papier
Gezelle had ooit de droom om een Woordenboek van de Vlaamse taal te publiceren. Zo ontstond de Woordentas: ongeveer 150.000 taalkundige fiches, alfabetisch geordend in vier alfabetten. Gezelle verzamelde zelf obsessief woorden, klanken en zinnen. Hij had ook een zeer uitgebreid netwerk van “zanters” die hem onvermoeibaar taalvondsten opstuurden. Hij noteerde de afzonderlijke woorden op papiertjes van dezelfde afmeting. Vaak recycleerde hij hiervoor het minderwaardig papier van brieven, drukproeven, reclamedrukwerk... Bovendien is het negentiende-eeuwse papier door het productieproces en lijmgebruik extra onderhevig aan verzuring en verval.
Onveilig in het groen
De Woordentas was van 1961 tot 1999 in bruikleen te Leiden voor de samenstelling van het Woordenboek der Nederlandse Taal. In kader van deze bruikleen werd de Woordentas uit de originele fragiele opbergdozen gehaald en in 50 groene opbergdozen ondergebracht. Dit was de toestand tot voor kort. De groene opbergdozen waren niet zuurvrij en bovendien klapten ze opzij open, waardoor de fiches eruit konden vallen. Het foutief terugplaatsen binnen de alfabetische ordening en schade bij consultatie vormden een risico.
Veilig in het grijs
In supervisie van onze specialist behoud & beheer Birgit Ampe ontwierp een firma voor ons op maat kleine zuurvrije opbergdozen, waarin de fiches in pakketjes alfabetisch zijn ondergebracht. Deze komen op hun beurt alfabetisch in een grotere opbergdoos, waarvan het uiteinde uitklapbaar is. Een comfortabele, veilige en handige oplossing. Onze technische erfgoedmedewerkers Heidi Keereman en vooral Maarten Couvreur brachten alle 150.000 fiches onder in hun nieuw onderkomen en stelden zo de toekomst van Gezelles taalschat veilig. Een precisiewerk van vele maanden!
Gemakkelijk digitaal
In oktober 2022 start het project "Vrouwen van papier" waarbij het Guido Gezellearchief naast de online editie van de vrouwelijke correspondenten in GezelleBrOn ook alle brieffragmenten van het volledige Guido Gezellearchief zal digitaliseren. Vele brieffragmenten bevinden zich op de keerzijdes van de lemmata van de Woordentas. In vooruitzicht van dit project zorgde Maarten voor een snelle en efficiënte afronding. De Woordentas in de gebruiksvriendelijke opberging staat klaar voor de start van het project.
Lees meer over het ontstaan van de Woordentas of doe eens een taalquiz.
