Brief van Hendrik Rommel aan Guido Gezelle

Jacob De Meyere (° Vleteren, 17/01/1491 - ✝ Brugge, 5/02/1552) was een humanist en historicus. Hij schreef o.a. twee werken over de geschiedenis van Vlaanderen. Daarbij valt zijn kritische geest tegenover zijn bronnenmateriaal op. Op 24 september 1895 werd in de kerk van Vleteren een monument voor Jacob De Meyere ingehuldigd. François Van Costenoble, stichtend lid van Comité Flamand de France, had de viering op touw gezet.

Alexandre Bonvarlet (° Dunkerque, 23.09.1826 - ✝ Coudekerque-Branche, 02.10.1899) was getrouwd met Constance Du Rin (1829-1863). Hij was een Frans-Vlaams handelaar en regionalist. Hij werd op 10/01/1855 lid van het Comité Flamand de France, waarvan hij na een tijdje hulpsecretaris en schatbewaarder was, en ten slotte president van 1876 tot 1899. Hij was een historicus met een grote belangstelling voor oude boeken, etsen en schilderijen en publiceerde erover in Les Annales et Bulletins van het Comité. Hij werd in 1866 ook benoemd tot consul van Denemarken. Hij was lid van wetenschappelijke genootschappen in Frankrijk en België, buitenlands erelid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde van 29.12.1890 tot 02.10.1899. Hij werd ook benoemd tot ridder in de Sint-Gregoriusorde.

Guido Gezelle had meegewerkt aan de viering, maar men vergat hem aan het woord te laten. Hij schreef later het gedicht Tot Vleteren. Het dateert waarschijnlijk van oktober 1895.

Tot Vleteren,
'k en kan het niet gebeteren,
dient ook een woord in 't vlaamsch gezeid,
bij deze onvlaamsche plechtigheid.

Neen, Vlanderen,
geen wet en zal 't veranderen,
het vonnis der geschiedenis,
dat Jacob Meyer Vlaming is.

Zijn wiegelied
was vlaamsch, gelijk de moeder die't
hem zong, en voor hem zorge droeg,
die wakker lag en schreide of loech.

Een Vlaming was't
nadien, van woord en wille vast,
om bate aan land en volk en vorst
te doen, als een die durven dorst.

Hij ging zijn' gang,
aan God getrouw, zijn leven lang,
als priester, burger, leeraar, vriend
van al dat eere en lof verdient.

O Bruggestad,
zijn graf heeft u vereerd, tot dat
men, wild en woest, in stukken sloeg
den steen, die zijnen name droeg.

In stukken slaan
en mocht men 't geen van hem gedaan,
onsterflijk, door alle eeuwen pal,
't geschiedniswoord bewaren zal.

O Herder van
't geboortedorpken, daar de man
van Vleteren zijn' name ontving,
ik groete u, vol bewondering.

Uw doen is't, dat
uw' schoone kerke een beeld bevat,
en steenvast een' gedenkenis
van hem, die u een weêrgade is.

De Meyer, dien
vergaten vlaamsche en vreemde liên,
herleven zal, en gij, voortaan.
zult naast hem onvergeten staan.

Guido Gezelle

Het Comité Flamand de France werd opgericht op 10 april 1853 door de jurist Edmond de Coussemaker, eerste voorzitter, en vijf andere leden van de Société dunkerquoise pour l'encouragement des sciences, des lettres et des arts. Het is een academische vereniging met als doel de studie en de verspreiding van de Vlaamse cultuur in Frans-Vlaanderen. De vereniging is nog altijd actief. Zij geeft een jaarboek, Annales du Comité Flamand de France, voor het brede publiek uit, en een Bulletin du Comité Flamand de France voor de leden. Het Comité is gevestigd in Hazebrouck. Het kende een grote bloei, en kreeg ook buitenlandse aandacht van figuren zoals Jakob Grimm, Hendrik Conscience, Prudens Vanduyse, enz. Ook Guido Gezelle werd lid in 1886 en erelid in 1891. Hoewel het Comité het Vlaamse culturele erfgoed bestudeert en verzamelt kent het geen afkeer tegenover de Franse Republiek en hield het zich anderzijds afzijdig van het Vlaamse nationalisme.